Het Goede Gesprek van wmo radar: landelijk inspirerend voorbeeld
‘Gesprekken over levensvragen snijd je niet zomaar aan’
Rotterdam, 6 september 2022 – Samenwerking tussen sociaal werk en geestelijke verzorging loont. Het project Het Goede Gesprek van wmo radar in Rotterdam is daar het bewijs van. Dit mooie en innovatieve voorbeeld van de samenwerking waarbij tientallen ouderen begeleid zijn bij de beantwoording van levensvragen, trekt landelijk belangstelling. Wmo radar, onderdeel van Incluzio, zag een stijgende behoefte van ouderen aan ‘meer dan een praatje bij de koffie’. De welzijnsorganisatie nam een geestelijk verzorger in dienst die een team van vrijwilligers trainde en begeleidde, zodat zij op de juiste manier met thuiswonende ouderen in gesprek konden over zingevings- en levensvragen.
Lastige onderwerpen
“Sommige onderwerpen zoals vragen over het verlies van je partner of andere dierbaren maar ook het verlies van mobiliteit of zelfstandigheid zijn lastig om aan te snijden”, zegt Veronique Vaarten van het innovatieteam bij wmo radar. “Het gesprek over levensvragen, die vanaf een bepaalde leeftijd extra gaan spelen, vraagt om deskundigheid en begeleiding.” De buurtcoaches van wmo radar merkten dat ouderen behoefte hadden aan meer dan een praatje bij de koffie en daarom is het project Het Goede Gesprek opgezet. “In de afgelopen drie jaar zijn ongeveer honderd ouderen doorverwezen naar onze geestelijk verzorger. Bijna zestig van hen, meestal 75-plussers, hebben wij goed kunnen begeleiden door een speciaal getrainde vrijwilliger aan hen te koppelen. De overige ouderen kregen andere ondersteuning aangeboden.”
Begeleiding
De zestig oudere Rotterdammers werden na een gesprek met de geestelijk verzorger gekoppeld aan een speciaal getrainde vrijwilliger. “De geestelijk verzorger maakte eerste een inschatting of meneer of mevrouw gebaat zou zijn bij maatjescontact”, verduidelijkt Vaarten. “Daarna werd gezocht naar een goede match. Juist als het gaat over levensvragen is een goede band met de persoon die tegenover je zit essentieel.”
Vrijwilligers
De vrijwilligers kregen een training van de geestelijk verzorger waarin ze leerden de juiste vragen te stellen en op welke manier zij het gesprek konden verdiepen. Ze werden voor en na de gesprekken ondersteund. Deze aanpak werkte. “De vrijwilliger en de oudere spraken gemiddeld twee keer per maand af: voor een kop koffie en een gesprek over alledaagse dingen, waarin ook ruimte was voor zingevings- en levensvragen”, zegt Vaarten. “Mensen kampen bijvoorbeeld met de vraag hoe zij na ingrijpende gebeurtenissen nog betekenis aan hun leven kunnen geven. Ook hulp en ondersteuning bij rouw of bij een steeds kleinere kring van vrienden om je heen, waren onderwerpen. De gesprekken vonden een halfjaar plaats, daarna volgde een evaluatie. In het evaluatiegesprek tussen de oudere en de geestelijk verzorger werd bekeken of een vervolg nodig was en wat dan passend is.”
Vervolg
Ouderen die hebben deelgenomen aan Het Goede Gesprek zijn tevreden over en blij met de gesprekken en hulp die zij hebben gekregen. Juist het feit dat de vrijwilliger steeds opnieuw de tijd voor hen nam en niet probeerde iets op te lossen, hielp hen om anders naar hun vragen te kijken of er anders mee om te gaan. “Vanwege het succes hebben we gewerkt aan een goed vervolg, zodat Het Goede Gesprek een vast onderdeel wordt van ons welzijnsaanbod”, zegt Vaarten. “Daarvoor hebben we een samenwerking gezocht met Stichting Mara, een levensbeschouwelijke organisatie, die sinds kort een geestelijk verzorger biedt om de deelnemers en vrijwilligers van Het Goede Gesprek te ondersteunen.” Inwoners van Centrum en Charlois kunnen terecht bij wmo radar voor Het Goede Gesprek,
Rotterdammers uit overige wijken kunnen terecht bij het Centrum voor Levensvragen Rotterdam.
Moederorganisatie Incluzio bekijkt hoe de baanbrekende Rotterdamse aanpak ook in de andere gemeenten waar zij werkt kan worden toegepast. “Dit is een prachtig voorbeeld van toekomstgericht en domein overstijgend werken”, zegt Janneke Smink, directeur transformatie sociaal domein bij Incluzio. “Het laat zien dat geestelijke verzorging een mooie en wellicht noodzakelijke aanvulling is op het aanbod van de welzijnsprofessional in de wijk. Het combineren van de inzet van vrijwilligers op het gebied van zingeving, geestelijk verzorger en welzijnsprofessionals is nieuw en blijkt succesvol.”
Onderdeel van landelijke ontwikkelingen
Wmo radar deelt haar ervaringen breed. Eind september vindt het Kennisfestival Aandacht voor Betekenis plaats. Deze dag staat volledig in het teken van Zorg voor Zingeving in de thuissituatie. Vanaf 1 oktober breidt de Kennis Werkplaats Zingeving van de Universiteit voor Humanistiek uit met een aantal brancheprojecten waarbij heel specifiek aandacht is voor zorg voor zingeving thuis, de rol van eerstelijnsprofessionals en de samenwerking met geestelijk verzorgers. Wmo radar wordt de trekker van het brancheproject voor het sociaal domein. Vaarten: “We zijn natuurlijk heel trots dat we na de ontwikkeling van Het Goede Gesprek nu een rol voor de hele branche kunnen spelen.”